Czwartkowe popołudnie w latach 80, po godzinie 18, to czas zasiadania przed ekran telewizyjny. Zaczyna się od sondy Mariner 5, wybuch supernowej, podziału jądra, startu rakiety, układu scalonego, a po około 40 sekundach pojawia się nazwa programu: Sonda. Tak zaczyna się podróż po Świecie, o jakim wielu Polaków, mogło przez lata 70, 80, tylko pomarzyć.
8 września 1977 roku Telewizja Polska rozpoczęła emisję popularnonaukowego, kultowego nie tylko w czasach PRL programu „Sonda”. Przez ponad dwadzieścia dwa lata, program zdobył olbrzymią sympatię widzów. Szczególnie młodzieży, dla której kolejne odcinki były wręcz oknem na Świat. I to dosłownie. Świat techniki, technologii, komputerów, motoryzacji, elektroniki, o którym w Polsce można było tylko pomarzyć. To w Sondzie widzowie dowiadywali się o pierwszej płycie CD, o programie do projektowania CAD czy raczkującej fotowoltaice.
Program prowadziło dwoje dziennikarzy Zdzisława Kamińskiego i Andrzeja Kurka. Pan Zdzisław był absolwentem Szkoły Głównej Planowania i Statystyki (dzisiejszej Szkoły Głownej Handlowej). Pan Andrzej ukończył studia na wydziale fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.
W programie Panowie budowali napięcie, tak, jakby wszystko o czym rozmawiają, ich dzieliło. Faktycznie, łączyło ich zamiłowanie do szeroko pojętej Nauki. Konwencja programu, jako dyskusja na argumenty, wskazywanie wad, zalet, była dla mnie na samego bardzo fascynująca, i nie wiadomo dlaczego, zawsze trzymałem zdanie Pana Andrzeja Kurka.
Od 1977 do 1989, do tragicznego dnia 29 września, Telewizja Polska wyemitowała 488 programów, w tym 19 programów specjalnych, które często powstawały za granicą PRL.
Szokiem dla dzisiejszych młodych ludzi, urodzonych po roku 2000, może być informacja, że Panowie w 1978 roku omawiali takie dokonania techniki jak ogniwa fotowoltaiczne, napędzenie samochodów bateriami elektronicznymi, czy modelowanie komputerowe stosowane w przemyśle.
Rozmawiali o symulatorach komputerowych statków, samolotów, symulatorów pogody, modelowaniu zjawisk atmosferycznych. Ogrom technologii, techniki, o której często milczały polskie podręczniki akademickie na polskich uczelniach wyższych.
O kryminalistyce, owadach, termowizji, pospolitym białku, percepcji, psychologii.
Nie omijali nowości ze świata medycyny, w tym pierwszych robotach operujących, wspomaganiu słabości ludzkiego ciała.
To Sonda odpowiadała na pytania, jak wygląda życie w głębinach oceanów, oraz wynosiła się na atmosferę ziemską dzięki coraz większej ilości satelit czy rakiet.
Jedną z zalet programu, dzisiaj oceniam ją za najważniejszą, była dobrowolność w kolejnych odcinkach. Panowie dbali o to, aby nie wyczerpać kolejnego wątku emitując pod rząd kilka programów opowiadających o tym samym. Po prostu. W jednym tygodniu omawiano zalety silnika diesla, w następnym o rozwoju światowego przemysłu odzieżowego, aby w następnym przenieść się w niedostępne i nieprzychylne piaski największych pustyń Świata.
Gdyby komuś było mało, to w następnym, szczegółowo omawiano rusztowanie organizmu ludzkiego, czyli wszystko o kręgosłupie.
29 września 1989 roku, w wypadku w Raciborzu, autorzy Sondy giną w tragicznym wypadku. Byli w drodze na kolejny plan, z kolejnym scenariuszem w głowie. Informacja o wypadku, w którym zginęli nie tylko Pan Kurek i Pan Kamiński, ale i prowadzący samochód Andrzej Gieysztor, były kierowca rajdowy, spadła na fanów programu jak grom z jasnego nieba. Na pogrzebie pojawiły prawdziwe tłumy.
Przewodniczący Radiokomitetu (tak nazywała się faktycznie Telewizja Polska) podjął decyzję o pożegnaniu z widzami, pozwalając na emisję 
ostatnich trzech odcinków, jakie zostały ukończone.
Po latach, 14 marca 2016 roku, kiedy stery Telewizją Polską objął Jacek Kurski, podjęto bardzo nieudolną próbę powrotu Sondy do emisji. Sonda 2, jak nazwano tę kompletną porażkę, po przygotowaniu stu odcinków, porzuciła ten projekt i Sonda 2 przeszła całkowicie do historii w 2018 roku.
Dzisiaj z sentymentem można powrócić do oryginalnej Sondy głównie dzięki popularnemu portalowi z czerwonym logiem. Okresowo do emisji części odcinków powraca TVP Historia.
Swoimi Słowami
Dodaj komentarz